Raport TARN – Trauma Audit and Research Network. Organizacji która zajmuje się zbieraniem danych o urazach u osób dorosłych w Wielkiej Brytanii z 2017 roku już alarmował o niepokojących statystykach.
Osoby w wieku 65 lat które doznały urazu głównie z powodu upadku z wysokości poniżej 2 metrów (najczęściej z pozycji stojącej) pomimo takiej samej liczby punktów jak osoby w sile wieków w istniejących skalach urazowych mają:
- Mają dużo wyższą śmiertelność
- Jest dużo mniejsza szansa, że będzie wdrożony protokół trauma call czyli rozpoznania poważnego urazu i ściągnięcia adekwatnej pomocy
- Jest dużo mniejsza szansa na przetransportowanie takiej osoby do centrum urazowego
- Zwykle jest opóźnienie w badaniu obrazowym TK
- Zwykle taka osoba ma mniejsze szansę na to aby zostać zbadana przez lekarza specjalistę.
No dobrze ale o co chodzi ze srebrna traumą?
Silver trauma jest pewną filozofią rozpoznawani urazów u osób starszych czyli osób które ukończyły 65 i/lub mają bogatą historie medyczną lub z pewnych względów są bardzo kruche.
Najczęściej do urazów u osób starszych dochodzi w wyniku upadków z wysokości poniżej 2 metrów (bardzo często z pozycji stojącej). Czy wiecie że średnio każdego roku 1 na 3 osoby w wieku 65 ma epizod upadku, natomiast w wieku powyżej 80 lat jest to już co druga osoba. W wielu krajach takich jak Wielka Brytania, Irlandia czy Australia wyjazdy do upadków osób starszych zespołów ratownictwa medycznego stanową ponad 10% wszystkich wyjazdów zespołów ratownictwa medycznego.
W wyniku upadków i komplikacji z nimi powiązanych w samej Wielkiej Brytanii umiera rocznie 14000 osób. Okazuje się, że tak dużą śmiertelność tych pacjentów można by ograniczyć gdyby za wczasu wdrożyć protokół poważnego urazu – major trauma
Najczęstsze przyczyny upadków:
- Choroby – zapalenie płuc, zapalenie dróg moczowych, infekcje wirusowe, grypa
- Zaburzenia rytmu
- Potknięcia się i poślizgnięcia
- Przyczyny związane z zaburzeniem układu krążenia
- Hipoglikemia
Jakie są wyzwania podczas oceny stanu pacjenta w wieku podeszłym?
Na jakie urazy najczęściej narażone są osoby starsze?
- Krwawienia do mózgu
- Złamanie kręgosłupa, kości, żeber (osteoporoza)
- Urazy narządów wewnątrz klatki piersiowej – płuc, serca.
- U osób starszych bardzo często ze względu na specyficzne mechanizmy kompensacji dochodzi do późnego zaobserwowania niepokojących objawów
Bardzo pomocna do oceny pacjenta jest skala kruchości Rockwood. Wraz ze wzrostem punktów w tej skali tym większe jest ryzyko zaistnienia poważnych urazów.
Wyzwania przed oceną stanu pacjenta przez Zespół Ratownictwa Medycznego
Ocena osoby w podeszłym wieku, jeżeli nie ma przy nas osoby która dobrze zna pacjenta zawsze jest wyzwaniem. Czy zmieszanie jest normalne dla pacjenta? Czy niski poziom saturacji krwi tętniczej wynika z chorób które ma pacjent, z niezdiagnozowanej POChP czy wynika ona z urazu klatki piersiowej jakiej pacjent doznał? Bardzo często u pacjentów w podeszłym wieku po prostu tych urazów nie widać.
W obecnym momencie brak jest dobrego algorytmu odnośnie Srebrnej Traumy w opiece przedszpitalnej.
W większości stacji ratownictwa medycznego w UK nie zaleca się użycia kołnierza przy unieruchomieniu tych pacjentów. Dodatkowo często problemem są deformacje kręgosłupa oraz to, że takie osoby nie mogą leżeć często na płaskiej powierzchni z powodu kondycji zdrowotnej.
Dodatkowo musimy pamiętać o różnych lekach zażywanych przez pacjentów które mogą wpłynąć na zwiększenie ryzyka i pogorszenie stanu zdrowia.
Co powinno zawierać nasze badanie?
Odniosę się tutaj w skrócie do wytycznych JRCALC:
- Wykonanie 12 odprowadzeniowego EKG
- Sprawdzenie czy u pacjenta występuje Hypotensja ortostatyczna
- Czy u pacjenta występuje zmieszanie lub delirium
- Ostrożne badanie fizykalne z oceną wszystkich systemów oraz w celu wykluczenia bardzo poważnych urazów takich jak złamanie żeber, podejrzenia złamania kręgosłupa, urazy związane z klatką piersiową złamaniami itd.
- Sprawdzić listę aktualnych leków zażywanych przez pacjenta
Osoby starsze, szczególnie te odwodnione z różnymi jednostkami chorobowymi które spędziły nieruchomo na podłodze czy np desce ortopedycznej dłuższy czas np godzinę są bardzo narażone na wystąpienie Rabdomiolizy która dla wielu pacjentów może się przerodzić w poważne komplikacje.
Silver trauma jest stosunkowo nowym zagadnieniem w medycynie ratunkowej i medycynie przedszpitalnej. Myślę, że w najbliższych kilku latach dojdzie do dużego rozwoju tego zagadnienia dzięki toczącym się badaniom.
Jako ratownicy jesteśmy uczeni różnic pomiędzy pacjentami pediatrycznym i dorosłymi. Jednak starzejące się społeczeństwo i coraz większa ilość osób w podeszłym wieku niesie za sobą nowe wyzwania dla systemów ratownictwa medycznego czy to w Wielkiej Brytanii czy to w Polsce. W USA już od kilku lat dobrych dostępne są podręczniki które kształcą pracowników ratownictwa medycznego w różnicach w badaniu i ocenie osób w wielu starszym.
Ratownik Na Wyspach 
Skomentuj